اسم مجموعه بازی فوتبالی فیفا بیش از ۲۰ سال است که با شرکت الکترونیک آرتز گره خورده و به دیدن لوگوی این شرکت و عبارت معروف آن در ابتدای هر نسخه از آن عادت کرده‌ایم. با این حال چندی پیش مشخص شد که قرارداد الکترونیک آرتز با فدراسیون جهانی فوتبال به پایان رسیده و تمدید هم نخواهد شد تا فیفا ۲۳، آخرین نسخه‌ای از این مجموعه باشد که به‌وسیله EA ساخته و منتشر می‌شود. از سال آینده این شرکت بازی‌های خود را با نام EA Sports FC منتشر خواهد کرد و باید دید سرنوشت فیفا هم به چه شکلی خواهد بود. از زمان اعلام این خبر، EA گفت که قصد دارد آخرین بازی خود در این مجموعه یکی از بهترینِ آن‌ها باشد که خب البته تقریبا هر سال شاهد وعده مشابهی از طرف آن‌ها هستیم! به هر حال فیفا ۲۳ مدتی است که منتشر شده است
بی هیچ شک و تردیدی، آنچه که کیفیت یک بازی فوتبال را تعیین می‌کند، گیم پلی کلی آن و تجربه‌ای است که از این ورزش در قالب یک بازی ویدیویی ارائه می‌دهد. مجموعه فیفا طی سال‌های گذشته، همیشه فراز و نشیب‌هایی در این زمینه داشته و درگیر مسائلی مثل بیش از حد قدرتمند بودن برخی ویژگی‌ها یا حتی برخی بازیکنان و همینطور مواردی مثل Dynamic Difficulty Adjusment یا همان DDA بوده که باعث می‌شود اینطور به‌نظر برسد که گاهی بازی شانس بیشتری برای برنده شدن یکی از طرفین در حالت‌های رقابتی قائل می‌شود. علاوه بر این، آپدیت‌های مختلف هم همیشه در نسخه‌های قبلی تاثیرگذار بودند و گاهی مثلا نسخه اولیه بازی با‌وجود برخی باگ‌ها، در کل کیفیت مناسبی داشت ولی پس از انتشار چند آپدیت، روند آن به سمتی پیش می‌رفت که فرضا سرعت بازیکنان حرف اول را در بازی می‌زد.
با این ذهنیت و دانستن این نکته که طبیعتا کیفیت گیم پلی فیفا ۲۳ هم در ادامه راه وابسته به آپدیت‌های آن خواهد بود، در وضعیت فعلی بازی می‌توان گفت که این نسخه، اصلا و ابدا تجربه‌ای شدیدا متفاوت نیست؛ بلکه اگر نسخه قبلی را بازی کرده باشید، به‌خاطر دارید که اواخر بازی، سازندگان آپدیتی بزرگ با محوریت تغییرات نسبتا زیاد از حیث گیم‌پلی برایش منتشر کردند که همان، سنگ بنای اصلی فیفا ۲۳ هم به‌حساب می‌آید. با شروع اولین مسابقه در این نسخه، متوجه خواهید شد که سرعت کلی بازی، به شکلی محسوس پایین آمده و البته که این مورد، اصلا هم یک ایراد نیست؛ چرا که نتیجه آن، داشتن کنترل بیشتر روی بازی است و اجازه می‌دهد بتوانید آنچه را که در ذهن دارید، به شکلی مطلوب‌تر در بازی پیاده کنید. ریتم کلی بازی ضمن اینکه باعث شده تا فیفا ۲۳ شباهت بیشتری به فوتبال واقعی داشته باشد، هیجان کافی برای یک بازی ویدیویی را هم دارد و می‌توان گفت که از این نظر شاهد وضعیت مناسبی هستیم.
بخش های مختلف بازی
با حذف بخش داستانی از نسخه‌های اخیر FIFA، مستقیما به سراغ گیم‌پلی آن می‌رویم. قطعا در تجربه‌ی یک بازی فوتبالی، گیم‌پلی مهم‌ترین فاکتور را در لذت‌بردن از آن ایفا می‌کند. برای بررسی گیم‌پلی بازی آن را به دو بخش مودهای مختلف و آنچه در زمین مسابقه رخ می‌دهد تقسیم می‌کنیم تا بررسی کاملی از FIFA 23 داشته باشیم. مودهای بازی از نظر تعداد به جز اضافه شدن امکان برگزاری لیگ زنان تفاوتی با نسخه‌ی قبل نمی‌کند، اما جزئیاتی که به آن‌ها اضافه شده و بهبودهای بزرگ و کوچک مختلف، تجربه‌ی آن‌ها را بهتر کرده است.
بخش Pro Clubs که در FIFA 22 از ایرادات بسیاری چون پیشرفت بسیار کند و سرورهای بسیار ضعیف و ناپایدار رنج می‌برد، در FIFA 23 متحول شده است. سرورهای بازی در این بخش بسیار سریع هستند و شاید بهترین سرورها را بعد از بخش آلتیمیت تیم در اختیار داشته باشند. در عرض فقط چند ثانیه با پیغام Match Found با تعداد زیادی بازیکن مواجه خواهید شد که شاید در تاریخ فیفا بی‌سابقه باشد. همچنین اگر باشگاه احداث کنید، بازیکن‌ها را راحت‌تر برای ارسال دعوت‌نامه پیدا می‌کنید و به سرعت می‌توانید باشگاه خود را گسترش داده و پیشرفت کنید. پیشرفت بازیکن شما نیز سریع‌تر از قبل است و سریع‌تر XP ها را دریافت خواهید کرد.
بخش Volta نیز با اضافه شدن زمین‌های مسابقۀ بیشتر مثل زمین‌های فانتزی، برفی، گلی و دیگر موارد پیشرفت مناسبی داشته است. فروشگاه این بخش آیتم‌های چشم‌نوازی را به خود می‌بیند که می‌توانید صرفا با انجام بازی و بدون خرج هیچ پولی، به بهترین آیتم‌ها دست پیدا کنید. مورد جالب آن است که از طریق بازی در بخش‌های دیگر نیز می‌توانید امتیاز برای خرید آیتم‌های وُلتا کسب کنید که کار را راحت‌تر هم کرده است. سرورهای این بخش نیز در قسمت Squads کاملا بهبود یافته.
بخش Career Mode که در FIFA 22 به کلی متحول شده بود، در FIFA 23 هم اضافات زیادی به خود می‌بیند. البته بهتر است بدانید که این موارد فقط برای تیم‌های باشگاهی مردان در کریر صدق می‌کند و متاسفانه تیم‌های باشگاهی زنان موجود در بازی (لیگ انگلیس و فرانسه) قابل بازی در Career Mode نیستند. منوی این بخش کاملا از نو طراحی شده و کار با آن بسیار کارامدتر و راحت‌تر است. همچنین سرعت جلو رفتن تقویم و رخدادها بسیار سریع‌تر شده و دیگر هیچ لگی در منوها در حین این موارد شاهد نیستیم. در واقع از نظر ظاهری و گرافیکی، منوی بخش مود کریر بسیار بهتر شده است.
با این حال، اضافات بیشتری هم در این بخش وجود دارد؛ در Player Carrer شما می‌توانید در نقش یک بازیکن تازه‌کار زندگی کنید. اگر قبلا این بخش فقط شامل بازی‌های مختلف و نهایتا صحبت با مربی و هم‌تیمی‌هایتان می‌شد؛ حالا با اضافه شدن گزینه‌ی Personality، بازیکن شما شخصیت منحصر به فرد خودش را دارد. این بدان معنی است که فعالیت‌های شما درون و بیرون زمین بر شخصیت شما تاثیر گذاشته و می‌تواند تعیین‌کننده‌ی نوع مهارت‌های شما در زمین و Traitهای مختلف باشد. سه نوع شخصیت تحت نام‌های Maverick ،Heartbeat و Virtuoso بر طبق عملکرد شما در بازی شکل می‌گیرند.
Maverick یک بازیکن خودخواه است که کم پاس می‌دهد و صرفا به فکر موفقیت شخصی در فوتبال است! همچنین او به جای کمک‌های مردمی و خیرخواهانه سعی بر ایجاد بیزینس‌های مختلف و افزایش پول خود بدون هیچ کار مثبتی برای جامعه دارد. Heartbeat شخصیتی کاملا برعکس داشته و آخرین نوع از شخصیت، یعنی Virtusoso، علاقه‌ی زیادی به کارهای مدرن همچون ایجاد یک برند لباس، ساخت برنامه‌های موبایلی و … دارد؛ وی همکاری نسبتا خوبی هم با هم‌تیمی‌هایش خواهد داشت.
بازی کردن Highlightها دیگر گزینه‌ی اضافه شده‌ی مفید برای FIFA 23 محسوب می‌شود. به لطف این گزینه، شما به جای بازی کردن کل مسابقه، فقط صحنه‌های مهم را بازی می‌کنید. Dynamic Momentها نیز برای لحظات مهم در کریر شما مثل خرید بازیکنی بزرگ، تغییر باشگاه یا به دست‌آوردن یک موفقیت رقم می‌خورند. از این به بعد می‌توانید در چنین لحظات مهمی، حتی صدای بازیکنان مهم تیمتان را بشونید و با آن‌ها صحبت کنید! این مورد تنوع زیادی را به بازی آورده است.
مربی گری و مدیریت
بازی کردن به عنوان مربی‌های بزرگ در هر تیمی که بخواهید نیز امکان‌پذیر شده و می‌توانید با کونته و دیگر مربی‌های موجود، حرفۀ مربی‌گری را تجربه کنید. تحلیل انتقالی‌ها نیز به بازی اضافه شده که توسط دستیارتان در اختیار شما قرار می‌گیرد. برای مثال، می‌توانید در طول مذاکره با توجه به توصیه‌ی تیم نقل و انتقلاتی خود، پیشنهاد خود را کم یا زیاد کنید. در نهایت باید بگویم Career Mode در FIFA 23 واقعا جذاب کار شده و ارزش تجربه را دارد.
به سراغ مهم‌ترین بخش بازی، Ultimate Team، می‌رویم. این بخش بهبودها و غنای خوبی چون Moments را دارد که می‌توانید با انجام چالش‌های جالب آن همچون گلزنی بدون پاس دادن، جوایز خوبی برای پیشرفت تیمتان کسب کنید. همچنین بخش رایوالز نیز تغییراتی داشته و پیشرفت شما در این بخش به شکل منطقی‌تر و پایدارتری رخ می‌دهد؛ شما دیگر شاهد سقوط‌های پیاپی بدون دلیل به دیویژن‌های پایین‌تر نخواهید بود. با این حال، مهم‌ترین تغییر در این بخش مربوط به Chemistery و ساخت تیم شما می‌شود. سیستم متحول‌شده‌ی کمیستری در نسخه جدید فیفا را قبلا در مقاله بررسی بتای بازی توضیح داده‌ام؛ در این حد بدانید که دیگر با سیستم صفر تا صدی کمیستری مواجه نمی‌شوید و با سیستم جدید می‌توانید حداکثر 33 کمیستری داشته باشید و تیمی متشکل از بازیکنانی با لیگ و ملیت‌های مختلف جمع‌آوری کنید.
با وجود تغییرات مثبت این بخش، محدود شدن انجام SBCها به اکانت‌های مختلف و پرداخت‌های درون‌برنامه‌ای واقعا بلای جان این بازی است. متاسفانه ممکن است در همان اوایل بازی با تیم‌هایی قدرتمند در دیویژن‌های پایین برخورد کنید که فقط و فقط با خرید FIFA Points امکان ساخت آن‌ها وجود دارد! واقعا نمی‌دانم EA تا چه زمانی می‌خواهد چنین پک‌هایی را در بازی بگذارد و نام خودش و فیفا را خدشه‌دار کند! این مسأله به قدری مهم و حیاتی است که نقاط مثبت بازی را زیر سایه می‌برد.
گیم پلی
اما به سراغ گیم‌پلی و اتفاقات درون زمین مسابقه برویم. اول از همه به مهم‌ترین تغییر و اصلاح بازی می‌پردازم: سیستم پاسکاری. این سیستم به طرز قابل‌توجه و شگفت‌انگیزی بهبودیافته و کامل شده است. پاسکاری دیگر مشکلات عجیب و غریب ندارد و بازیکنان‌تان بسیار هوشمند و با چشم باز پاس می‌دهند. اگر Passing را در تنظیمات روی حالت Assissted بگذارید، تقریبا هیچ پاس اشتباه ناخواسته‌ای نخواهید داد و گل‌های بیخود و عجیب نخواهید خورد. همین بهبود به تنهایی لذت بازی را چندین برابر کرده است.
همچنین محدود شدن SBCها باعث شده منبع درآمد بسیاری از ایرانیان کاهش یابد. البته شاید این محدودیت ساخت اکانت و سخت‌گیری‌ها بعد از گذشت مدتی کاهش یابد؛ اما در مقطع فعلی، این بخش برای درآمدزایی چندان مناسب نیست. بخش آلتیمیت تیم همچنان لذت‌بخش است و می‌توانید بدون هینه کردن و صرف زمان، تیم بسیار خوبی درست کنید؛ اما چنین مشکلاتی واقعا لذت آن را کاهش داده است.
تجربه نسخه های قدیمی
طرفداران فیفا از نسخه‌ی 17 تا به امروز به دنبال یک نسخه شبیه به آن و در واقع یک فیفایی که «شبیه‌سازتر» باشد تا «آرکیدتر» را می‌خواستند. خوشبختانه باید بگویم این خواسته در FIFA 23 تحقق یافته است؛ اما چگونه؟ با کاهش منطقی سرعت گیم‌پلی بازی و قدرتمندتر شدن و باهوش‌ترشدن مدافعین. دیگر حتی امباپه هم نمی‌تواند با سرعت زیاد خود از مدافعین بگذرد و گذر از آن‌ها نیاز به پاسکاری و مهارت زیاد دارد. در سمت دیگر مدافعین باهوش‌تر و سرعتی‌تر شده‌اند و دیگر AI Defending صرفا به مهاجمین نگاه نمی‌کنند. این یعنی تغییر 180 درجه‌ای گیم‌پلی بازی نسبت به نسخه‌ی قبلی سیستم هایپرموشن 2 باعث یک تجربه‌ی بسیار متفاوت نسبت به FIFA 22 شده است. انیمیشن‌های بازیکنان بسیار بیشتر شده و همین موضوع به واقعی‌تر شدن بازی کمک شایانی کرده است. به جرأت می‌توانم بگویم تا مدت‌ها پس از تجربه‌ی بازی، باز هم انیمیشن‌های جدید خواهید دید و اصلا حرکات بازیکنان تکراری نمی‌شود. به جز این‌ها، شرایط جوی نیز تاثیر بسزایی بر تجربه‌ی شما خواهد داشت و وقتی شرایط جوی خاص با پیشرفت حرکات بازیکنان و هایپرموشن 2 ترکیب شود واقعا شاهد قدرت واقعی این تکنولوژی خواهید بود.
با این حال، همه‌چیز هم در گیم‌پلی بازی بی‌نقص نیست. حجم بالای انیمیشن‌ها و احتمالا سنگینی جزئیات آن‌ها، باعث شده برخی اوقات شاهد تاخیر جزئی در اجرای دستورات باشید. این تاخیر در مواقعی که بازیکنان باهم برخورد می‌کنند بیشتر به چشم می‌آید. در هر صورت، هر پیشرفت و گام بلندی مشکلات خودش را هم دارد و نظر شخصی‌ام این است که این گام بلند ارزش چنین مشکل جزئی‌ای را داشته است. خوشبختانه تاخیر در دستورات از نسخه‌ی بتا بسیار کم‌تر شده و وضعیت بهتری دارد.
از ساخت آواتار پر جزئیات بازی هم نگذریم. شما با انتخاب هر جنسیتی برای شخصیت خود در Pro Club یا وولتا یا مربی‌گری، شاهد یک ساخت شخصیت پرجزئیات خواهید بود و مدل موها و جزئیات بیشتری نسبت به نسخه‌های قبلی در دسترستان خواهد بود. همچنین با ساخت یک شخصیت می‌توانید آن را به بخش‌های دیگر هم Import کنید. در واقع این بخش هم مانند دیگر بخش‌های بازی پیشرفت خوبی داشته است.
